WRAŻLIWOŚĆ KLESZCZY NA REPELENTY ZAWIERAJĄCE RÓŻNE SUBSTANCJE AKTYWNE
Kleszcze to niebezpieczne, bezwarunkowe pasożyty zewnętrzne atakujące człowieka, zwierzęta domowe i dzikie. Ze względu na zakres żywicieli i biologię, prawie połowa z nich ma znaczenie epidemiologiczne i weterynaryjne. W Europie aktualnie znanych jest 60 gatunków; w naszym kraju występuje stale 21 gatunków kleszczy. Najbardziej znanymi gatunkami występującymi w Polsce są: kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) i kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus).
Celem badania przeprowadzonego przez Instytut było określenie skuteczności działania produktów odstraszających kleszcze zawierających DEET, ikarydynę, IR3535.
WYNIKI BADAŃ. Skuteczność odstraszania kleszczy przez poszczególne preparaty była różna. Po 90 min po aplikacji repelent (30% DEET), repelent (DEET 30%, IR3535 20%, geraniol 0.1%) repelent (IR3535) wykazywały100% ochrony przed kleszczami. Skuteczność repelentu (Ikarydyna 20%) wynosiła 95%. Po 7 godzinach od aplikacji repelent zawierający 30% DEET wykazywał 90% odstraszania kleszczy,podczas, gdy aktywność pozostałych formulacji znacząco zmalała: produkt (zawierający 20% ikarydyny) i produkt (zawierający 12% IR3535) po 4 godzinach były skuteczne odpowiednio w 85% i 40%.
WNIOSKI. Produkt zawierający 30% DEET wykazywał najlepsze właściwości odstraszające w stosunku do kleszczy.
Źródło: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, Wojskowy Instytut Higieny i Epidemiologii, Warszawa, Polska
SUBSTANCJE CZYNNE STOSOWANE W ŚRODKACH ODSTRASZAJĄCYCH KLESZCZE
Repelenty to środki lub substancje odstraszające stosowane na powierzchnię skóry lub inne powierzchnie np. odzież, które powodują zniechęcenie stawonogów do wchodzenia i wspinania się na ciało człowieka lub zwierzęcia. W preparatach do odstraszania kleszczy, w różnych stężeniach, stosowane są następujące substancje aktywne: N-N-dietylo-m-toluamid (DEET); (IR3535); kwas 1-piperydy-nokarboksylowy KBR3023 (ikarydyna) oraz substancje naturalne pochodzenia roślinnego, np. geraniol, citriodiol, olejek eukaliptusowy.
DEET jest substancją aktywną najczęściej stosowaną jako składnik repelentów. W repelentach najczęściej stosowany jest w stężeniach od 7 do 31,6%. Uważany jest za „złoty standard” dla innych repelentów. Na 20 000 przebadanych do tej pory związków żaden nie okazał się tak uniwersalny jak DEET.
Źródło: PRZEGL EPIDEMIOL 2017;71(3): 457-465 Public health / zdrowie publiczne METODY BADANIA REPELENTÓW PRZECIWKO KLESZCZOM Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny. Samodzielna Pracownia Entomologii Medycznej i Zwalczania Szkodników
